Do Pani Joanny Bobrowej
Juliusz Słowacki
O! gdybym ja wiódł Panią do kaskady!
To tak jak ludzie przyjaciołom wierni,
Aż tam bym zawiódł, gdzie pył leci blady
Śród leszczyn w Gisbach — a śród laurów w Temi.
Dzikie bym zrywał na murawie kwiaty,
A Pani w skałach siadłabyś myśląca
Jak anioł skrzydłem kaskady skrzydlaty —
Czekając znad skał śpiewu — i miesiąca.
Gdybym ja Panią do kaskady woził,
Może bym wieczną tam zatrzymał siłą —
Śpiewem skamieniał i lodem zamroził,
I kazał tęczom świecić nad mogiłą.
Lecz nie powiodę do takiego zdroja,
Bo teraz straszna jest ducha kaskada;
To cały duch mój i cała krew moja,
Która na Polskę chce upaść — i spada.
Raz ty porwana tym strumieniem gminnym
Byłabyś nigdy nie wrócona światu;
Dlatego poszłaś gdzie indziej — z kim innym;
Ręki się bojąc dać dawnemu bratu.
Bo dzisiaj Polka ciekawość pokona,
A jej nie karmi to, co tłum paryski,
Gdy w sercu Polska duchem urodzona
Jak nimfa wstaje z perłowej kołyski.
Dzisiaj siedzącej przed kaskadą w koczu
Sumnienie Pani powie samo głuche...
Że niegdyś łzy się tak sączyły z oczu!
A dzisiaj! oczy patrzą — takie suche!
Czyś tym przeklęta? czy błogosławiona,
Że serce zimne — oczy łez nie leją?
Powie ci kiedyś mogił druga strona,
Gdzie serca pękną — albo się rozgrzeją.
Co do mnie — wiem ja, jak to praca pusta
Serce kobiece na czas prze—anielić!
Dlatego odtąd — wiecznie zamknę usta,
I wolę nie być z Panią — niż zgon dzielić.
Bo to okropnie! rany pozamykać,
Zagoić wszystkie dawne serca blizny!
Iść — i aniołów już nie napotykać!
Już nie mieć ani serca! — ni ojczyzny!
Gdybym był duchem wersalskiej natury,
A taką Ciebie między tłumem zoczył,
Zleciałbym na cię jak kaskada z góry,
Porwał — i rzucił w przepaść — i sam skoczył.
1842 r. 14 maja