Wiersz miłosny Wincentego Pola pod tytułem Polskie dziewice

Polskie dziewice

Trzeba widzieć, co za żywość,

Młodych Polek i uroda!

Tam wzrok szczery, tam poczciwość,

Tam po Bogu dusza młoda.

Boć to w cnocie i szczerocie

W wiejskim domku uchowane,

Wypieszczone, umuskane;

Niby dumne i dostojne,

A potulne jak trusiątka!

Niby dworne a pokorne,

Jakieś takie bogobojne,

Niby jakie niebożątka!

 

Myśl ich cicho w życiu świeci;

Pełne życia jak nadzieje;

Lubią pieśni, tańce, dzieci,

Wiosnę, kwiaty, stare dzieje.

 

Gdy wesołe — istne trzpiotki

I wiewiórki i szczebiotki!

Lecz gdy w smutku myśl zagrzebie,

Wówczas Polka taka rzewna:

Iż uwierzysz, że jej krewna

Najsmutniejsza z gwiazd na niebie!

Choć człek duszy jej nie zbadał,

Wkoło serca tak tam prawo,

Tak rozkosznie i tak łzawo,

Jakbyś grzechy wyspowiadał.

A gdy uśmiech łzę pokryje,

I dla ciebie serce bije,

To cię dojmie tak do żywa,

Iż to cudne, cudne dziwa,

Że ci serce nie rozpłynie,

Że od szczęścia człek nie zginie!

Zda się, że to żyjesz społem

Z rajskim dzieckiem, czy z aniołem.

Lecz to szczęście nie tak tanie,

Przeboleje dusza młoda;

Jednak łat i łez nie szkoda,

Bo raz w życiu to kochanie.

A jak ci się która poda

Z całej duszy i statecznie:

To już twoją będzie wiecznie.

I w ład pójdzie ci z nią życie,

Bo twej duszy nie wyziębi:

Ona sercem pojmie skrycie,

Co myśl wieku dźwiga w głębi:

Co się w czasie zrywa, waży,

To w rumieńcu na jej twarzy,

Jak w zwierciadle się odbije,

Bo w tern łonie przyszłość żyje.